Asset Publisher
Parki krajobrazowe
Parki krajobrazowe
Nadleśnictwo Bircza położone jest na terenie dwóch parków krajobrazowych: Parku Krajobrazowego Pogórza Przemyskiego, obejmującego północną część nadleśnictwa i Parku Krajobrazowego Gór Słonnych obejmującego część południową.
Park Krajobrazowy Pogórza Przemyskiego
Park powstał na mocy rozporządzenia nr 11 Wojewody Przemyskiego z dnia 16 grudnia 1991 r. (Dz. Urz. Województwa Przemyskiego nr 17/91, poz. 100 ze zm.). Obecnie jego powierzchnię i granice określa uchwała nr XXXIX/792/13 Sejmiku Województwa Podkarpackiego z dnia 28 października 2013 r. (Dz. Urz. Woj. Podkarpackiego z 2013 r., poz. 3605 ze zm.).
Park ma na celu ochronę walorów krajobrazowych i przyrodniczych Pogórza Przemyskiego, przy jednoczesnym stymulowaniu życia społeczno-gospodarczego, przede wszystkim turystyki i rekreacji w myśl zasad zrównoważonego rozwoju.Park ma leśno-rolny charakter, a grunty rolne stanowią ponad 32% jego powierzchni. Lasy zajmują z reguły wyższe partie terenu (pow. 400 m n.p.m.), zaś niżej położone obszary są wykorzystywane rolniczo.
Ekosystemy leśne odznaczają się wysokim stopniem naturalności W drzewostanach dominują: jodła, buk i sosna.
Flora Parku liczy ponad 900 gatunków roślin naczyniowych. Faunę stanowią gatunki środkowoeuropejskie . Park jest jednym z nielicznych w Polsce obszarów współwystępowania trzech gatunków dużych drapieżników (niedźwiedź Ursus arctos, wilk Canis lupus, ryś Felis lynx) oraz trzech gatunków kopytnych (jeleń Cervus elaphus, sarna Capreolus capreolus, dzik Sus scrofa). Gnieżdżą się tutaj także rzadkie ptaki drapieżne, jak: orlik krzykliwy Aquila pomarina, orzeł przedni Aquila chrysaetos, trzmielojad Pernis apivorus i puchacz Bubo bubo, a także bocian czarny Ciconia nigra, dzięcioł białogrzbiety Dendrocopos leucotos i in. Obszar Pogórza Przemyskiego należy do najcenniejszych terenów naszego kraju pod względem różnorodności występującej tu ornitofauny i wyznaczony został jako obszar specjalnej ochrony ptaków (OSO) w ramach sieci Natura 2000.
Park jest również bogaty w osobliwości geologiczne (liczne pomniki przyrody nieożywionej i stanowiska dokumentacyjne).
Tereny w granicach Parku nie są specjalnie bogate w zabytki. Wiele obszarów jest zupełnie pozbawionych historycznej zabudowy, często w wyniku powojennej burzliwej historii tych ziem. Zniszczona została stara drewniana zabudowa wielu wsi, dworów i świątyń. Z ciekawszych zachowanych obiektów, należy wymienić: zespółl klasztorny oo. Franciszkanów w Kalwarii Pacławskiej, unikatową (jedną z najstarszych w Polsce) cerkiew obronną w Posadzie Rybotyckiej, pałac z I polowy XIX w. w Birczy, kościół z XIX wieku w Rybotyczach, dworek
z XIX wieku w Huwnikach.
Park Krajobrazowy Pogórza Przemyskiego nie posiada planu ochrony. Znajduje się w zarządzie Zespołu Parków Krajobrazowych w Przemyślu.
Park Krajobrazowy Gór Słonnych
Park powstał na mocy rozporządzenia Nr 19 Wojewody Krośnieńskiego z dnia 27 marca 1992 roku (Dz. Urz. Województwa Krośnieńskiego Nr 7/92, poz. 53 ze zm.). Obecnie powierzchnię i granice Parku określa uchwała nr XXXIX/791/13 Sejmiku Województwa Podkarpackiego z dnia 28 października 2013 r. (Dz. Urz. Woj. Podkarpackiego z 2013 r., poz. 3632 ze zm.).
Park został powołany w celu:
- zachowania pełnego zróżnicowania i bogactwa szaty roślinnej, obejmującej liczną grupę chronionych i rzadkich gatunków roślin oraz zbiorowisk roślinnych Gór Sanocko-Turczańskich,
- zachowania populacji dziko występujących zwierząt należących do gatunków rzadkich oraz zagrożonych wyginięciem, w szczególności niedźwiedzia, rysia, wilka, żbika oraz orlika krzykliwego,
- zachowania swoistego charakteru zabudowy wiejskiej,
- zachowania tradycyjnej funkcji wsi oraz regionalnych zwyczajów, tradycji, nazewnictwa i sztuki ludowej,
- zachowania przekształconego w niewielkim stopniu krajobrazu rolniczego z charakterystyczną mozaiką pól uprawnych,
- zachowania różnorodnych odsłonięć geologicznych oraz wychodni skalnych.
Ekosystemy leśne odznaczają się tu znacznym stopniem naturalności. Około 65% powierzchni stanowią drzewostany o składzie gatunkowym zgodnym z siedliskiem. W składzie gatunkowym lasów dominują: jodła, buk i sosna.
Przeważającym leśnym zespołem roślinnym jest żyzna buczyna karpacka Dentario glandulosae-Fagetum występująca przeważnie w formie reglowej
Na terenie Parku stwierdzono 858 gatunków roślin naczyniowych. Na terenie Parku stwierdzono występowanie 50 gatunków ssaków, w tym tak unikatowych w skali europejskiej jak: niedźwiedź, ryś, wilk i żbik oraz 151 gatunków ptaków, w tej liczbie 123 gatunki lęgowe i prawdopodobnie lęgowe oraz 28 zimujących bądź przelotnych. Duży udział mają ptaki drapieżne, sowy, dzięcioły oraz gatunki zagrożone działalnością człowieka. Szczególnie cenne są gatunki objęte strefową ochroną gniazd: orzeł przedni, orlik krzykliwy, bocian czarny, puchacz. Na omawianym terenie stwierdzono ponadto występowanie 10 gatunków płazów, 5 gatunków gadów, 15 gatunków ryb oraz 2 gatunki krągłoustych.
Park Krajobrazowy posiada aktualny plan ochrony, ustanowiony rozporządzeniem Nr 59/05 Wojewody Podkarpackiego z dnia 10 czerwca 2005 r. (Dz. Urz. Woj. Podkarp. z 17 czerwca 2005 r., Nr 82, poz. 1384).
PARKI KRAJOBRAZOWE
wg stanu na dzień 12.04.2023 r.
|
Lp. |
Nazwa |
Powierzchnia
|
Dokument zatwierdzający |
|
1 |
Park Krajobrazowy Pogórza Przemyskiego
|
15 357,85 ha* |
Rozporządzenie Wojewody Przemyskiego Nr 11 z dn. 16 grudnia 1991r. z późn. zmian. Obecnie pow. i granice parku określa uchwała nr XXXIX/792/13 Sejmiku Województwa Podkarpackiego z dn. 28 października 2013r.
|
|
2 |
Park Krajobrazowy Gór Słonnych
|
11493,65 ha* |
Rozporządzenie Wojewody Krośnieńskiego z dn. 27 marca 1992 z późn. zmian. Obecnie pow. i granice parku określa uchwała nr XXXIX/791/13 Sejmiku Województwa Podkarpackiego z dn. 28 października 2013r.
|
* - na terenie Nadleśnictwa Bircza
Asset Publisher
Stanowisko RDLP w Krośnie w sprawie medialnych doniesień o rzekomej "rzezi puszczy"
Stanowisko RDLP w Krośnie w sprawie medialnych doniesień o rzekomej "rzezi puszczy"
Pojawiające się w mediach doniesienia o tragedii, jaką zwiastować ma zatwierdzony właśnie plan urządzenia lasu dla Nadleśnictwa Bircza, zawierają wiele niedopowiedzeń i nadinterpretacji faktów, do których chcemy się odnieść. Oświadczamy, że tytuły prasowe typu "Rzeź Karpackiej Puszczy" czy "Wyrok na Puszczę Karpacką" są nie tylko językowym nadużyciem, zawierają również element ignorancji rzeczywistości.
Zatwierdzony przez Ministra Środowiska plan urządzenia lasu dla Nadleśnictwa Bircza na lata 2017-2026 przeszedł pełną procedurę strategicznej prognozy oddziaływania na środowisko, która jednoznacznie wykazała, że gospodarka leśna nie wpływa negatywnie na stan lasu, na stan przyrody, jak również na przedmioty ochrony występujące na tym obszarze. Stąd kuriozalne są zarzuty jakoby leśnicy chcieli wyciąć wszystkie stare drzewa i zniszczyć tzw. karpacką puszczę.
Integralną częścią wspomnianego planu jest również program ochrony przyrody dla nadleśnictwa, który jest dokumentem mocno rozbudowanym, zawierającym wskazania co do ochrony cennych elementów przyrody. Warto zaznaczyć, że ponad 3 tysiące hektarów lasów wyłączono z użytkowania w ogóle.
Podkreślenia wymaga fakt, że mimo znaczącego wzrostu zasobności drzewostanów, dopuszczono średnie pozyskanie roczne w najbliższym dziesięcioleciu do wysokości 123,5 tys. metrów sześciennych, a więc o ponad 4 tys. metrów mniej, niż zakładał to plan poprzednio obowiązujący. Plan pozyskania na 2018 rok ustalono na 123 200 metrów sześciennych.
Można te wielkości przeliczać na samochody wywozowe, ale można też na zbudowane z tego drewna setki domów, dziesiątki szkół czy przedszkoli, może na tysiące metrów kwadratowych podłóg czy ton papieru na podręczniki, kołyski dla dzieci i wreszcie trumny - to wszystko przecież wyroby, które bez drewna trudno sobie wyobrazić. Nikt nie chce wspominać o drewnie, jako surowcu warunkującym rozwój polskiego przemysłu i udziale drewna w produkcie krajowym brutto.
Nie wspomniano też o nieuwzględnieniu wniosku przedsiębiorców drzewnych o zwiększenie pozyskania w sytuacji, gdy ilość drewna martwego na obszarze nadleśnictwa sięga 638,4 tys. metrów sześciennych. Też można przeliczyć, ile to ciężarówek. Wiedząc jednak, że każde drzewo ma kres swego żywota, możemy jego martwą tkankę wykorzystać zamiast np. używać plastiku.
Wielkość pozyskania może szokować tylko osobę, która nie wie, że zapas drewna na pniu w tym nadleśnictwie sięga 9 milionów metrów sześciennych i wzrósł w ostatnim półwieczu niemal dwukrotnie, a drzewostany od 1974 roku postarzały się średnio o 18 lat.
Argument podawany przez media, że tereny Nadleśnictwa Bircza to "po Puszczy Białowieskiej ostatnie tak unikatowe miejsce w Polsce, gdzie pozostał jeszcze duży obszar puszczy reliktowej" nijak mają się do faktów, bowiem lasy te przez całe stulecia podlegały mocnej ingerencji gospodarczej. Ważne jest jednak, że PGL Lasy Państwowe, zarządzając nimi przez ponad 70 lat powojennych, użytkując je, pomnożyły ich zasoby przyrodnicze, chroniąc jednocześnie najcenniejsze fragmenty w formie rezerwatów na obszarze ponad 1550 ha
Ciekawym przykładem jest rezerwat "Krępak", przez którego środek już w okresie średniowiecza przebiegał szlak handlowy, łączący Przemyśl z Sanokiem. Wożono w obie strony skóry, miód, sól warzoną w okolicznych solankach. W średniowieczu pędzono stada wołów, a w wieku XIX przybywali tu kupcy po wyroby szklane z hut w Birczy, Hucie Brzusce, Kotowie czy Łodzince. Działalność hut musiała odbić się na stanie lasów. Jeszcze w roku 1878 B. Kotula w książce „Flora leśna okolicy Przemyśla” pisze: „…grzbiet od Panieńskiego Czuba począwszy aż po Sawczy Ług pokryty wielkimi borami jodłowymi…” Trzy lata później ten sam autor notuje: „Wyższą część podgórza i Panieński Czub, pokrywają w znacznej części bory jodłowe, miejscami niestety mocno wyniszczone…”
Tę właśnie historię trzeba przypomnieć, by zrozumieć jak bardzo przekształcone na przestrzeni dziejów zostały lasy Pogórza. Z tym większym uznaniem możemy spojrzeć na las chroniony w rezerwacie „Krępak”.
Dla zobrazowania zmian, jakie zaszły po wojnie warto rzucić okiem na lesistość tego terenu w latach 1946 i 2018:
Podnoszony zarzut negatywnego stanowiska LP w sprawie tworzenia nowego parku narodowego jest bezzasadny. Oświadczamy, że nie jest naszym zadaniem opiniowanie nowych parków narodowych, a jedynie istotne znaczenie w tej sprawie ma stanowisko samorządu lokalnego, gdyż wyłącznie jego głos ustawodawca musi brać pod uwagę.
Możemy być jednak dumni z faktu, że tak wysoko cenione są walory tego terenu, bo znakomicie to świadczy o poziomie prowadzonej przez nas gospodarki leśnej.
I jeszcze nieco danych historycznych z kolejnych dziesięcioleci pochodzących z nowego planu urządzenia lasu Nadleśnictwa Bircza, przez media pominiętych do obejrzenia tu.
Mam nadzieję, że lektura podstawowych parametrów dla lasów Nadleśnictwa Bircza pozwoli Państwu spokojniej patrzeć na sprawę rzekomej "rzezi". Zapewniam, że alarmistyczne doniesienia prasowe nie mają uzasadnienia; stan lasów jest coraz lepszy, ich powierzchnia rośnie również za sprawą dziennikarzy, którzy w 2004 roku w Łomnej k. Birczy zasadzili półtora hektara ugoru sadzonkami wielu gatunków. Dziś ten las, wymagający już pielęgnacji, głosi pochwałę ludzi, którzy wraz z leśnikami zrobili coś pozytywnego, nie tylko krytykując nas pod dyktando ekologicznych fundacji.
Grażyna Zagrobelna
Dyrektor RDLP w Krośnie
